استارلینک چیست؟ آموزش استفاده از استارلینک

ایلان ماسک روز ۲۹ شهریور جهت ارائه‌ی سرویس اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران خواستار معافیت از تحریم‌ها شد و حالا یک روز پس از این درخواست، سه‌شنبه، ۳۰ شهریور، وزارت خزانه‌داری ایالات متحده اعلام کرد که می‌توان برخی از تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای را به ایران صادر کرد.

با اعلام پاسخ وزارت خزانه داری آمریکا به درخواست ایلان ماسک مبنی بر لغو تحریم های آمریکایی مرتبط با پروژه استارلینک و ارائه اینترنت ماهواره ای رایگان برای ایران، این خبر خیلی زود مورد توجه کاربران ایرانی که چند روزی درگیر قطعی اینترنت در ایران و فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ هستند قرار گرفت.

به طوری که در ۲۴ ساعت گذشته خیلی زود کاربران ایرانی در گوگل در جستجوی آموزش ثبت نام اینترنت استارلینک و اینکه چگونه از اینترنت استارلینک استفاده کنیم افتادند.

ایلان ماسک می‌خواهد اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را در کشورمان فعال کند تا کاربران در ایران قادر به استفاده از آن باشند، اما آیا چنین کاری امکان‌پذیر است و کاربران در کشورمان می‌توانند اینترنت ماهواره‌ای را تجربه کنند؟

نحوه استفاده از استارلینک در ایران
استفاده از اینترنت ماهواره‌ای نیاز به تجهیزات خاصی دارد که شامل ترمینال یا دیش به عنوان گیرنده می‌شود؛ تجهیزاتی که به صورت یک کیت و با قیمت ۵۹۹ دلار توسط اسپیس ایکس فروخته می‌شود. بنابراین برای استفاده از استارلینک باید کاربران به این کیت دسترسی داشته باشند.

در کنار کیت، باید سرویس ماهانه برای آن تهیه کرد که این کار هم هزینه مخصوص به خودش را دارد و کاربران باید ماهانه بیش از ۱۰۰ دلار برای آن پول بپردازند. با توجه به این موضوع حتی اگر ایلان ماسک به‌زودی استارلینک را برای ایران فعال کند، باز هم نیاز به تجهیزات خاص خواهد بود.

علاوه بر این موارد، «عیسی زارع‌پور»، وزیر ارتباطات کشورمان به تازگی گفته بود که بر اساس ضوابط «شورای عالی فضای مجازی ایران»، استارلینک نمی‌تواند بدون مجوز کارش را در ایران آغاز کند و این موضوع از سوی ایران به اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) اعلام شده است.

با توجه به تمام موارد بالا از خرید تجهیزات ضروری و سرویس گرفته تا دریافت مجوز، نمی‌توانیم در حال حاضر بطور دقیق بگوییم که در آینده استارلینک در اختیار کاربران ایرانی قرار می‌گیرد یا خیر.

خدمات استارلینک

هدف اسپیس‌اکس اتصال اینترنت ماهواره‌ای به مناطق کم برخوردار کره زمین و همچنین ارائه خدمات با قیمت رقابتی به مناطق شهری است. این شرکت اظهار داشته‌است که گردش مالی مثبت حاصل از فروش خدمات اینترنت ماهواره‌ای برای تأمین اعتبار برنامه‌های مریخ آن‌ها ضروری است.

در اوایل سال ۲۰۱۵، دو کارآفرین فضایی فعالیت‌های اینترنت ماهواره‌ای را در یک هفته اعلام کردند. علاوه بر مدیرعامل اسپیس‌اکس، ایلان ماسک، از پروژه‌ای که بعداً استارلینک نام‌گذاری شد، کارآفرین بریتانیایی ریچارد برانسون نیز از سرمایه‌گذاری در وان‌وب خبر داد. وان‌وب یک صورت فلکی مشابه با حدود ۷۰۰ ماهواره پی‌ریزی‌شده‌است که قبلاً مجوزهای فرکانس ارتباطی را برای طیف رادیویی خود تهیه‌کرده‌است.

راجر روش، مشاور صنعت ماهواره پس از ناکامی‌های قبلی در زمینه فضایی ماهواره-به-مصرف‌کننده (satellite-to-consumer)، در سال ۲۰۱۵ گفت، «بعید به نظر می‌رسد که بتوان از این طریق یک کسب‌وکار موفق ساخت». ماسک نیز این واقعیت تجاری را علناً تصدیق کرد. با این‌ وجود، اسناد داخلی که در فوریه ۲۰۱۷ به بیرون درز کردند، نشان می‌داد که اسپیس‌اکس پیش از سال ۲۰۲۵ انتظار درآمد بیش از ۳۰ میلیارد دلاری از منظومه ماهواره‌ای خود دارد، درحالی‌که انتظار می‌رفت درآمد حاصل از فعالیت‌های تجاری مربوط به پرتاب ماهواره از سوی این شرکت در همان سال به ۵ میلیارد دلار برسد.

با پرتاب اولیه ۶۰ ماهواره صورت فلکی عملیاتی در سال ۲۰۱۹، اسپیس‌اکس نشان داد که برای دستیابی به پوشش باندپهن اولیه از زمین به ۴۲۰ ماهواره و برای پوشش متوسط به ۷۸۰ ماهواره از حدود ۱٬۶۰۰ ماهواره مدار ۱٬۱۰۰ کیلومتری نیاز دارد.

در ۱۷ آوریل ۲۰۲۰، در اسناد و مدارک ارائه‌شده، اسپیس‌اکس به کمیسیون فدرال ارتباطات اعلام کرد که ارتفاع کمتر، ماهواره‌ها را به مصرف‌کنندگان استارلینک نزدیک می‌کند و به شبکه اجازه می‌دهد «تا اینترنت باندپهن‌ای با تأخیر اندک را برای آمریکایی‌هایی که یا اصلاً به اینترنت دسترسی ندارند یا دارای دسترسی به اینترنتی با کیفیت پایین هستند فراهم کند که ازنظر کیفی با اینترنت موجود در شهرها برابری می‌کند». طبق گفته اسپیس‌اکس، این تغییر همچنین خدمات برای کاربران دولت ایالات‌متحده در مناطق قطبی را بهبود می‌بخشد و امکان استقرار سریع‌تر شبکه را نیز فراهم می‌کند. مدارهای پایین کمک می‌کند تا در صورت خرابی، ماهواره‌ها در مدت‌زمان کوتاه‌تری به جو وارد شوند همچنین ماهواره‌ها در مدار نزدیک به زمین این امکان را دارند تا سیگنال‌ها را در سطح قدرت کاهش‌یافته‌ای منتشر کنند که طبق گفته اسپیس‌اکس این ویژگی امکانی را برای ناوگان زمینی فراهم می‌کند تا محدودیت‌های ناشی از تداخل رادیویی با سایر شبکه‌های بی‌سیم ماهواره‌ای و زمینی را کاهش دهند.

نسخه اولیه استارلینک محدود به کار در چند مایل از آدرس ثبت‌شده مشتری بود. در آوریل ۲۰۲۱ ایلان ماسک اظهار کرد که تا انتهای سال به دنبال برخی به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری و پرتاب ماهواره‌های بیشتر، سامانه قادر به جابجایی خواهد بود.

استفاده در ورای زمین

اسپیس‌اکس برنامه‌های بلندمدتی برای توسعه و استقرار نسخه‌ای از سامانه ارتباط ماهواره‌ای برای خدمات‌دهی در مریخ دارد.

آموزش استفاده و راه اندازی اینترنت ماهواره ای استارلینک

اول از همه باید بگوییم که استفاده از استارلینک نیاز به تجهیزات خاصی دارد و باید کیت مربوط به آن را خریداری کرد. این کیت که شامل دیش و گیرنده می‌شود، در گذشته قیمتی برابر 499 دلار داشت اما حالا قیمت آن به 599 دلار می‌رسد. اما این همه ماجرا نیست و کاربر پس از تهیه این کیت، باید سرویس بخرد.

هزینه سرویس استارلینک ماهانه برابر 110 دلار است و حتی اگر از هزینه بالای آن برای کاربران ایرانی چشم‌پوشی کنیم، باز هم تحریم‌های مالی امکان خرید این سرویس از طریق ایران را غیرممکن می‌کنند البته این احتمال وجود دارد که سرویس به صورت رایگان در اختیار کاربران ایرانی قرار بگیرد.

در نهایت اگر تمام این شرایط مهیا شود و اینترنت استارلینک به ایران برسد، چگونه می‌توان آن را راه اندازی و از آن استفاده کرد؟ برای این کار باید مراحل زیر را انجام داد:

یک فضای آزاد پیدا کنید

برای اینکه استارلینک بتواند بهترین سرعت را در اختیار کاربران قرار دهد، ترمینال یا دیش آن نیاز به فضای آزاد و دسترسی بدون مانع به آسمان دارد. بنابراین پیش از نصب و راه‌اندازی دیش، باید یک فضای آزاد برای آن پیدا کنید.

جعبه کیت را باز کرده و آن را سرهم کنید

در ادامه باید جعبه کیت ترمینال و تجهیزات استارلینک را باز کنید. برخلاف نسل قبلی دیش‌ها که طراحی دایره‌ای شکل داشتند، نسل جدید آن‌ها یک ترمینال چهارگوش دارند؛ ترمینالی که وزن کمی دارد و با استفاده از آن می‌توانید اینترنت را دریافت کنید.

درون جعبه یک دستورالعمل برای سرهم کردن دیش وجود دارد. طبق دستورالعمل باید پیش بروید و در نهایت دیش را در موقعیتی که برای آن درنظر گرفته‌اید، قرار دهید. دیش را می‌توانید روی سقف یا حتی زمین قرار دهید، اما تا جای ممکن نباید مانعی در بالای آن وجود داشته باشد.

آموزش روشن کردن استارلینک

کابل را به برق متصل کنید تا استارلینک روشن شود و شروع به کار کند. دو چراغ روی آداپتور روشن می‌شود و در ادامه ترمینال به سمت بالا حرکت می‌کند.

دانلود اپلیکیشن استارلینک

در ادامه باید اپلیکیشن استارلینک را برای گوشی هوشمندتان از فروشگاه‌های اپ دانلود کنید. گزینه Satrt Setup را بزنید و در ادامه اپ درباره نصب بودن کیت از شما می‌پرسد. در مرحله بعدی تنظیمات وای فای را باز کنید و به شبکه استارلینک وصل شوید.

با استفاده از نام و پسورد درون اپ، وای‌فای خود را تنظیم کنید و سپس با استفاده از تنظیمات وای‌فای گوشی‌تان، به آن وصل شوید. دوباره به اپ برگردید و از اتصال ترمینال به ماهواره‌ها اطمینان حاضر کنید. در ادامه ترمینال یا دیش به گونه‌ای تنظیم می‌شود تا با هزاران ماهواره استارلینک در مدار، ارتباط برقرار کند. این کار شاید چندین دقیقه طول بکشد.